سوخت رسانی دیگ بخار (steam pot) تولید برق نیروگاه
واحد سوخت رسانی دیگ بخار
سوخت رسانی دیگ بخار تشكیل شده است از تعداد 6 مخزن كه ظرفیت هر كدام 20 میلیون لیتر است و همچنین اتاق كنترل و سایت تولید بخار. سوخت نیروگاه در زمستان مازوت است و در تابستان گاز شهری كه توسط یك خط لوله به لوله اصلی گاز وصل می باشد. مازوت (سوخت در زمستان) مورد نیاز توسط یك خط لوله از پالایشگاه كه تقریباٌ در فاصله 2 كیلومتری از نیروگاه قرار دارد تامین می شود. مازوت پس مانده تقطیر نفت خام در برج تقطیر می باشد، مایعی سیاه رنگ و لزج می باشد كه تقریباٌ شبیه قیر است.
این واحد هم دارای دو دیگ بخار به ظرفیت 35 تن است یعنی در هر ساعت 35 تن بخار تولید می كند.
نمونه سوخت رسانی دیگ بخار (steam pot) و سیکل تولید برق در یک نیروگاه
بخار تولیدی در این بویلر، برای گرم كردن مازوت به كار می رود، در زمستان مازوت سرد می شود و حركت آن بسیار كند می شود در درون هر كدام از مخازن بزرگ هیترهایی قرار دارد كه این هیترها موجب می شوند كه مازون سفت نشود.
در تمام واحدهای نیروگاه سعی شده است كه از بخار حداكثر استفاده شود. در تمام طول خطوط انتقال مازوت به بویلرهای بخار اصلی و سوزاندن مازوت، لوله های بخار هم به طور موازی به لوله های مازوت چسبیده شده و هر دو با هم عایق بندی شده اند بر سر راه مازوت زمانی كه از مخازن اصلی به سمت دیگ های بخار اصلی حركت می كنند چند مرحله وجود دارد.
- مرحله اول : زمانی كه مازوت ها از مخازن اصلی بیرون می آیند چند عدد هیتر بخاری است كه موجب گرم شدن مازوت می شوند مقداری از مازوت گرم شده به مخازن باز می گردد و مقداری از آن هم به مرحله دوم می رود.
- مرحله دوم : در این مرحله 8 عدد فیلتر برای تمیز كردن مازوت وجود دارد این فیلترها كه به صورت استوانه ای شكل هستند، در درون خود صافی هایی دارند كه ذرات آلوده كننده مازوت پشت صافی ها باقی می مانند و در ته استوانه ته نشین می شوند كه بعدا آن را بیرون می آورند در بیرون از این صافی ها پمپی وجود دارد كه این پمپ مازوت خروجی از فیلتر را به سمت بویلرهای بخار اصلی می فرستد.
واحد كنترل سوخت رسانی دیگ بخار
واحد كنترل قسمت سوخت رسانی دیگ بخار یك واحد كاملا مجزاست كه آلارم ها، وضعیت ولوها، ذخیره مخازن و … را به صورت Online به اتاق كنترل این واحد منتقل می شود و كاربر می تواند این مقادیر را با توجه به نیاز نیروگاه كم یا زیاد كند.
در قسمت سوخت رسانی دیگ بخار دو عدد مخزن هم برای گازوئیل درنظر گرفته شده است . علت استفاده از گازوئیل این است كه از گازوئیل به عنوان پیلوت استفاده می شود ( جرقه زن ) یعنی در ابتدا برای روشن كردن مشعل های بویلر بخار (steam boiler) از گازوئیل استفاده می شود چون مازوت در ابتدا نمی سوزد و بعد از داغ شدن مشعل ها تزریق مازوت شروع می شود.
سیكل تولید برق
بخار تولیدی در بویلر با دمای 540 درجه سانتیگراد و 160 بار به درون توربین HP می رود و پس از چرخاندن توربین HP فشار و دمای آن افت می كند پس دوباره به دیگ بخار رفته و فشار و دمای آن تا حدودی 40 بار زیاد می شود و پس از آن به توربین JPرفته ( فشار متوسط ) و پس از چرخاندن آن مستقیماٌ به توربینLP می رود و آن را می چرخاند.
بخار خروجی از توربین (Low Pressure) LP به درون Condenser می رود. بخار بسیار داغ در Condenser به آب خیلی داغ تبدیل می شود. در Condenser همزمان مقداری از آب به برج های خنك كننده رفته و خنك می شود و مقداری از آب توسط دو عدد پمپ كه به صورت Standby كار می كنند به هیترهای ( Lp:Low Pressure) می رود. در ضمن آبی كه به برج های خنك كننده رفته پس از بازگشت به خود Condenser می رود و این یك سیكل بسته است.
تعداد هیترهای LP4 عدد است و پس از خروج آب داغ از هیترهای LPآب به Feed Water tank (F.W.Tank) می رود و سپس توسط 3 عدد پمپ كه دو عدد در مدار و یك عدد Standby كار می كند به درون 3 عدد هیتر (HP:High Pressure) رفته و سپس دوباره به بویلر بخار می رود این سیكل بسته است و همواره ادامه دارد.
ولوها
در سر راه بخار به درون توربین هاT ولوهای اضطراری قرار دارد كار این ولوها این است كه اگر واحد تریپ خورد بخار (steam) را مستقیما به درون Condenser هدایت می كند. تعداد مشعل هایی كه برای بویلر در نظر گرفته شده است 34 عدد می باشد كه در هر طبقه 8 عدد كه در هر دو طرف بویلر بخار 4 عدد مشعل به كار رفته است این مشعل ها از دو قسمت مجزا از همدیگر تشكیل شده است كه یكی از قسمت ها برای سوخت گاز و دیگری برای سوخت مازوت است.
Gun مازوت دارای دو ورودی می باشد یكی ورودی بخار داغ و دیگری ورودی مازوت، ابتدا ولو بخار داغ باز شده و سپس مازوت به همراه بخار داغ به درون كوره پاشیده می شود. قبل از اینكه ما از مازوت استفاده كنیم باید برای روشن كردن مشعل از اگنالیتور (جرقه زن) استفاده كنیم برای سوخت مازوت و گاز از دو اگناتیور جدا استفاده شده است.
اگناتیور مازوت
اگناتیور مازوت با گازوئیل كار می كند و اگناتیور گاز هم با گاز طبیعی، برای شروع به كار گازوئیل به داخل پاشیده می شود بعد از این قسمت جرقه زن كه دارای ولتاژ 2500 است شروع به جرقه زدن می كند تا Gun روشن شود بعد از روشن شدن Gun و دیدن شعله توسط سنسورهای موجود به سیستم مشعل دستور ورود سوخت می دهد تا مشعل روشن شود بع از روشن شدن مشعل Gun اگناتیور خاموش شده و بیرون می آید.
در مسیر عبور سوخت ها به درون بویلر یك ولو Shut Off قرار گرفته است ولو Shut off هنگامیكه وناحد تریپ می خورد به صورت اتوماتیك جلوی ورود گاز یا مازوت را به درون بویلر می گیرد. همچنین در كنار هر یك از مشعل های یاد شده دو عدد شعله بین قرار گرفته است كه یكی شعله بین گاز و داتیگری شعله بین مازوت.
منبع : گزارش نیروگاه برق شازند
مزایای نیروگاه های برق كوچک و پراكنده و استفاده از آنها در صنایع گوناگون
امروزه با در در نظر گرفتن مسایل مختلف زیست محیطی مزایای نیروگاه های برق كوچک و پراکنده و استفاده از آنها در صنایع گوناگون مورد تایید گروه های پژوهشی و دانش بنیان قرار گرفته است. در این مطلب به برخی از این مزایا اشاره شده است.
√ قابلیت فروش برق به شبكه و ایجاد درآمد
یکی از اصلی ترین مزایای نیروگاه های برق كوچک تولید برق توسط واحدهای صنعتی کوچک جهت فروش برق به شبکه توزیع و درآمدزایی می باشد. با توجه به نیاز كشور به سرمایهگذاری در زمینه تولید پراكنده برق، مشوقهای مالی متعددی توسط وزارت نیرو برای سرمایهگذاری در زمینهی تولید پراكنده قرار داده شده است كه تولید پراكنده برق و فروش انرژی الكتریكی به شبكه را به عنوان یك گزینه بسیار جذاب برای مجتمعهای صنعتی تبدیل نموده است، این حمایتهای وزارت نیرو عبارت است از:
1. تامین هزینههای سوخت در قراردادهای تبدیل انرژی و خرید تضمینی انرژی الكتریكی برای یك دوره پنجساله
2. خرید تضمینی انرژی الكتریكی تولید شده و پرداخت 25 درصد از بهای انرژی به عنوان پیشپرداخت، معادل 500 هزار الی 750 هزار ریال برای هر مگاوات
3. بازگرداندن هزینههای انشعاب به مشتریان، مابین 430 هزار الی یك میلیون و دویست هزار ریال برای هر مگاوات
4. حذف هزینههای دیماند از هزینههای مشتركین
√ كاهش هزینههای سرمایهگذاری تاسیسات
در صورت در نظر گرفتن حاشیههای اطمینان تولید (ظرفیت 1.5 برابری نیروگاه نسبت به مصرف)، هزینههای سنگین انتقال انرژی الكتریكی و احداث پست حذف میگردد. لازم به ذكر است هزینههای متوسط احداث خطوط انتقال و پستهای مورد نیاز، بسته به مسافت از شبكه و شرایط آن، (بین مگاواتی سیصد هزار الی دو میلیون ریال برای هر مگاوات انتقال قدرت)
√ افزایش قابلیت اطمینان برای در دسترس بودن انرژی الكتریكی
با تولید انرژی الكتریكی در محل و كاهش عوامل مؤثر مانند شبكههای انتقال و توزیع و نیروگاههای بزرگ، خطای این عوامل كمتر به مشترك منتقل میگردد و مشترك از خاموشیهای ناخواسته، حتی در حد یك چشمك زدن برق آزاد میشود.
به این ترتیب با پشتوانهی تولید دایم انرژی الكتریكی در محل، تداوم تامین انرژی الكتریكی تضمین میشود و مشترك میتواند از برقی با قابلیت اطمینان بالاتر و با كیفیت بهتر، بهرهبرداری نماید.
ضمن آنكه شبكهی برق همچنان به عنوان پشتوانهی تولید انرژی الكتریكی حضور خواهد داشت.
قابلیت اطمینان یکی از مزایای نیروگاه های برق كوچک است که مورد توجه مدیران صنایع مختلف قرار گرفته است.
√ كاهش هزینههای سرمایهگذاری مولدهای اضطراری
با افزایش قابلیت اطمینان، هزینههای خرید مولدهای برق اضطراری مانند دیزلژنراتورها كاهش مییابد، (در حدود یك میلیون و پانصد هزار ریال بر مگاوات ظرفیت) در عین حال مصرفكننده میتواند با توجه به عدم بروز وقفه در برق مصرفی، از خرید تجهیزاتی مانند UPS خودداری نماید.
√ امكان بازیافت حرارت و تولید همزمان برق و حرارت
در نیروگاههای كوچك، بازیافت حرارت و استفاده از آن در تولید آب گرم و با استفاده از چیلرهای جذبی، در تولید آب سرد امكانپذیر میگردد كه این موضوع راندمان انرژی را تا 90 درصد افزایش میدهد.
با توجه به دمای بالای هوای خروجی از اگزوز، همراه با هر کیلووات انرژی الکتریکی تولیدی حدود دو کیلووات انرژی حرارتی برای مصارف گرمایشی و سرمایشی قابل بازیافت است و این خود هزینهی سرمایهگذاری و نیز هزینه سوخت و نگهداری واحدهای سنتی تأسیسات حرارتی و تهویه مطبوع را کاهش میدهد.
√ كاهش سرمایهگذاری و افزایش قابلیت مدیریت ریسك
هزینههای احداث نیروگاههای بزرگ مقادیر قابل توجهی است كه به دلیل بزرگ بودن ظرفیت تجهیزات و حساسیت كاركرد آنها، ریسكهای سرمایهگذاری كه به دلیل انتخاب نامناسب یا كاركرد غیر بهینه یك توربین متوجه سرمایهگذار میشود، مقادیر قابل توجهی است.
در حالی كه در نیروگاههای كوچك، این ریسك كاهش مییابد و با انتخاب بهینهی تجهیزات و خریدهای مناسب، میتوان هزینهها و ریسك سرمایهگذاری را تا 60 درصد كاهش داد.
منبع : وبسایت مپنا
برای کسب اطلاعات بیشتر، مقالات زیر را مطالعه فرمایید:
بویلرهای گازی و مصرف سوخت – چگونه مصرف سوخت بویلرهای گازی را محاسبه کنیم.
نگهداری دیگ بخار و کاهش مصرف سوخت -بخش اول
نگهداری صحیح دیگ بخار و کاهش مصرف سوخت-بخش سوم