رفع عيب سيستم گرمايش آبی

علت گرم نشدن گرمایش از کف

امروزه با رشد روزافزون فناوری شاهد روش های نوینی برای گرمایش ساختمان هستیم که در این زمینه می توان به استفاده از سیستم گرمایش مرکزی، شومینه و روش های نوین گرمایشی مانند سیستم گرمایش از کف و غیره که در زیر به آنها اشاره شده استفاده نمود.

انواع روش های گرمایشی

• سیستم گرمایش مرکزی

در این سیستم حرارت از طریق یک سیال که اصولا آب یا بخار است از طریق لوله کشی در ساختمان پخش می شود.

• سیستم گرمایش از کف

این سیستم که به نحوی جزو سیستم حرارت مرکزی است با استفاده از لوله هایی که در کف ساختمان کار گذاشته می شود گرما را به صورت یکنواخت در فضای ساختمان پخش می کند.

رفع عیب سیستم گرمایش آبی یکی از نیازهای اساسی نگهداری سیستم های گرمایش از کف می باشد. وقتی سیستم گرمایش “گرم نمی كند”، رفع عیب آن هم هنر است و هم علم.

فرض كنیم شما در خصوص هواگیری سیستم هر كاری از دستتان بر می آمده انجام داده اید. همچنین منبع انبساط را هم برای اطمینان ار عدم گرفتگی بررسی كرده اید، ولی مشكل هنوز باقی است.

نقش دیگ آبگرم در سیستم گرمایش از کف

“گرم نكردن” یك سیستم گرمایش آبی اغلب نتیجه انسداد جریان در سیستم لوله كشی است. در چنین موردی سوال كلیدی كه باید از مشتری پرسید این است: “آیا سرد شدن سیستم ناگهان اتفاق افتاده یا به تدریج؟” پاسخ این سوال این سوال در رفع عیب سیستم گرمایش بسیار مهم است.

اگر”گرم كردن” ناگهان متوقف شده است، بهترین كار این است كه در میان دستگاه ها و اجزاء مكانیكی سیستم دنبال عیب بگردید؛ مثل خرابی پمپ ،بسته بودن شیر و غیره. برای بررسی اجزاء سیستم راه های زیادی وجود دارد، ولی فعلا بیایید فرض كنیم همه بررسی شده و بدون عیب هستند.

سرد شدن تدریجی رادیاتور

نشانه دیگر این كه رفع عیب سیستم گرمایش مورد نیاز است بررسی دماست، اگر اتاق به تدریج از یك طرف سرد و سردتر شده باشد؛ یعنی طبق اظهار مشتری سراسر رادیاتور گرم بوده اما به تدریج از یك طرف شروع به سرد شدن كرده و حالا فقط بخش كوچكی از طرف رادیاتور گرم باشد. در چنین موردی قبل از هرچیز رادیاتور را هواگیری كنید.

اگر مشكل برطرف نشد حتما چیزی موجب كندی جریان آب گرم در رادیاتور شده است؛ جرم و كثافت اعم از شن و قطعات آهن زنگ زده می توانند عامل این گرفتگی باشند. چون شیرها و زانوهای كوچك اجرام و كثافت را در خود نگه می دارند، معمولا با بررسی و تمیز كردن آنها می توان مشكل را رفع نمود.

رفع گرفتگی در بخش های مختلف بویلر

صافیY شكل نیز جزو اولین جاهایی است كه باید مورد بازبینی قرار گیرد. اگر شما عادت ندارید كه در سیستم لوله كشی صافی Y شكل نصب كنید، خودتان را عادت دهید! این صافی ارزان قیمت، قابل اطمینان و ساده ترین راه برای به دام انداختن جرم ها و كثافات و خارج كردن آنها از سیستم است.

دومین جایی كه باید از نظر گرفتگی مورد بررسی قرار گیرد پره پمپ است. رسوبات و گاهی كثافات مانع چرخیدن پره پمپ می شوند. البته بعید است كه در چنین صورتی متوجه موضوع نشویم چون نچرخیدن پره سبب شكستن كوپلینگ پمپ می شود كه صدای تلق تلق آن ما را از وجود اشكال با خبر می كند.

دلمه (Crud) لغتی است كه به عامل گرفتگی سیستم اطلاق می شود. البته تكنیسین های تاسیسات برای این عامل لغات و اصطلاحات خاص خود را دارند، ولی ما به آن دلمه می گوییم. دلمه در سیستم های آبی ممكن است ناشی از دو عامل باشد؛ آب و اجزاء سیستم.

 

از بین بردن رسوب بویلر

مهمترین عامل ورود دلمه به سیستم؛ خود آب است. آبی كه سیستم از آن پر می شود اغلب حاوی مواد نامحلول معدنی است، و حتی بدتر از آن ممكن است گل آلوده باشد. این مواد معلق هر جا كه سرعت جریان آب نسبتا كم شود رسوب می كنند.

معمولا درون دیگ آبگرم شوفاژ اگر گردش آب در سیستم متناوب باشد، مواد معلق در نقاط سطح پایین سیستم لوله كشی می نشینند. از سوی دیگر مواد معدنی موجود در آب در شرایطی كه سرعت جریات آب كم و دمای آن بالا باشد از حالت معلول خارج می شوند.

و باز، دیگ شوفاژ اولین جایی است كه این مواد در آن رسوب می كنند و به رغم آنچه ادعا می شود این امر در داخل دیگ های با كویل مسی یا فولادی نیز اتفاق می افتد؛ هنگامی كه سرعت جریان آب از درون مبدل حرارتی دیگ كمتر از طرح باشد.

هر دو نوع دلمه باید هرچه زودتر از سیستم خارج شوند تا به دیگ صدمه ای نرسد. خوشبختانه، وقتی دلمه در مبدل حرارتی دیگ رسوب می كند، معمولا با ایجاد سر و صدا و تكان و لرزش در دیگ و كف موتورخانه، حضور خود را اعلام می دارد.

روش تمیز كردن دیگ از دلمه به مبدل و نوع آن بستگی دارد. نوع دیگر دلمه توسط خود اجزاء سیستم ایجاد می شود. معنی‌اش این است كه سیستم به تدریج خودش را می خورد و نابود می كند.

دلیل بروز خوردگی در بویلر

این فرآیند خوردگی سیستم زمانی تسریع و تشدید می شود كه سطح ph آب از حدود مجاز آن خارج گردد، یا اجزاء سیستم تاب مقاومت در برابر مواد شیمیایی اضافه شده به آب را نداشته باشند.

اما در بسیاری از موارد، دلمه نتیجه سال ها خوردگی آرام و پنهان سیستم است. باید به خاطر داشت كه در صورت آب بندی خوب و كامل سیستم حلقوی بسته (closed Loop)، خوردگی احتمالا بروز نخواهد كرد.

در یك سیستم حلقوی بسته كه بدون نشت باشد، خوردگی (اكسیداسیون) پس از رسیدن سیستم به تعادل متوقف می شود. این نوع دلمه مسبب اكثر گرفتگی های سیستم و”گرم نكردن”آن است.

ممكن است به تدریج آب در رادیاتورها كم و كمتر شده و نتیجتا گرمادهی آنها نیز به همان نسبت كاهش یابد تا وقتی كه سروصدای ساكنین ساختمان بلند شود؛

این اغلب در شروع فصل سرد یا بلافاصله بعد از تنظیم مجدد كنترل كننده دمای آب اتفاق می افتد. معمولا این مشكل در طبقه پایین ساختمان و انتهای حلقه گرمایش پیش می آید.

بروز اشکال در کار دیگ شوفاژ

بررسی وجود رسوب در بویلر

اگر شما به وجود دلمه در سیستم مشكوكید، اختلاف دمای لوله های رفت و برگشت را در ناحیه ای كه مشكل “گرم نكردن” در آن بروز كرده، مورد بررسی قرار دهید. در بیشتر سیستم های جدید گرمایش آبی در آمریكای شمالی، بیشترین اختلاف دمای مورد انتظار بین لوله های رفت و برگشت 30F⁰(16/7C⁰) است.

اما خیلی از طراحان هنوز اختلاف دمای 20⁰F(11/1⁰C) را معقول می دانند. اگر اختلاف دما بیشتر از طرح بوده و شما خاطر جمع شدید كه هیچ یك از اجزاء سیستم عیبی كه موجب كندی جریان شود ندارند؛ باید دنبال گرفتگی ناشی از دلمه در جریان آب بگردید.

گاهی برای خارج كردن دلمه، تخلیه كامل سیستم بهترین راه نیست. می توان دلمه را با افزایش جریان در قسمت گرفته سیستم، به سمت یكی از نقاط پایینی سیستم هدایت و از آنجا تخلیه كرد.

بعد با سایر حلقه های سیستم را بست و حلقه گرفته را مورد بررسی قرار داد. اگر باز هم گرفته بود، باید از مواد باز كننده شیمیایی استفاده كرد.

در این صورت باید با شركت ها یا افراد آگاه از تاثیرات اینگونه مواد مشورت كرد با استفاده از وسایل جلوگیری از جریان معكوس باید دقت نمود كه این مواد شیمیایی سمی وارد لوله های آب آشامیدنی نشوند.

همچنین باید قبلا اطمینان حاصل كرد كه ریختن محلول شیمیایی سمی به داخل سیستم فاضلاب (شهری) منع قانونی نداشته باشد. البته این اقدامات احتیاطی در مورد همه سیستم های آبی حاوی مواد شیمیایی باید اعمال شوند.

آب سیستم پس از چند هفته خنثی می شود و چنانچه آب تازه ای به سیستم وارد نشود (یعنی سیستم نشتی نداشته باشد و از طریق شیر اطمینان هم آبی خارج نشود)، ندرتا به اضافه كردن مواد شیمیایی تازه نیاز خواهد بود.

گرمای گم شده و کاهش تلفات گرمایی

نكاتی پیرامون عیب یابی و رفع عیب سیستم گرمایش آبی

عملیات تمیزكاری سیستم بطور خلاصه بدین صورت است كه؛ ابتدا ماده شیمیایی تمیزكننده به سیستم اضافه شده و دلمه با آب پرفشار از سیستم شسته می شود و بعد آب تازه به سیستم وارد می گردد.

این آب قبلا آزمایش شده و ماده شیمیایی ضد خوردگی به میزان صحیح به آن اضافه می شود. بعضی از این مواد شیمیایی طوری ساخته شده اند كه جدار داخلی لوله را پوشش می دهند.

شخص یا شركتی را كه در مورد استفاده از ماده شیمیایی طرف مشاوره قرار می دهید؛ در مورد چگونگی آزمایش آب و اضافه كردن میزان صحیح ماده شیمیایی شما را راهنمایی خواهد كرد.

برای جلوگیری از تشكیل دلمه در سیستم باید آن را از آب تمییز و غیر خورنده یا محلول های ناقل حرارت مورد تایید برای سیستم های آبی (از قبیل گلایكول) پر كنید.

باید اطمینان حاصل كنید كه سیستم هیچگونه نشتی كه مستلزم ورود آب تازه به سیستم باشد، تغذیه كننده های آب سیستم را بررسی كنید یك صافیY شكل كه به راحتی قابل تمیز شدن باشد در بالا دست دیگ شوفاژ و پمپ سیركولاتور نصب كنید.

همچنین نصب یك فیلتر میكرونی نوع كارتریج را جهت صاف كردن هر چه بهتر آب مورد ملاحظه قرار دهید. برنامه ای را برای بررسی و مراقبت منظم سیستم از نظر میزان ماده شیمیایی محلول در آب منظور كنید. همچنین فیلترها و صافی ها را نیز در زمانهای مشخص مورد بازبینی قرار دهید.

ترجمه و اقتباس : مهندس سید مجتبی طباطبائی

کپی ممنوع استفاده از مطالب اين سايت فقط با ذكر نام منبع بلامانع مي باشد کپی ممنوع