سرویس و نگهداری دیگ بخار – بخش چهارم
عوامل بروز انفجار در دیگ ها ممکن است به دلایل زیر باشد:
عوامل بروز انفجار در دیگ
- عدم رسیدگی منظم به عملکرد صحیح سیستم های اتوماتیک و کنترل دیگ بخار هر چند مطابق آیین نامه ها و استانداردهای بهره برداری از دیگ باشند. لازم است که سیستم های خودکار و کنترل روی دیگ نصب گردند. اگر چه این عمل نیاز به نظارت را به حداقل می رساند مع الوصف امکان دارد به دلایل مختلف سیستم های کنترل فشار سطح آب و … صحیح عمل نکنند.
- دستکاری کردن سیستم های فرمان مشعل، پمپ و … و تنظیم آنها از طرف افرادی که تخصص لازم برای این کار را ندارند و آموزش های ویژه در این زمینه را ندیده اند.
- ریزش سوخت مایع و یا جمع شدن گاز در ناحیه کوره و محفظه برگشت و احتراق ناگهانی
- کوتاهی و عدم دقت در آزمایش شیرهای اطمینان و کنترل کننده سطح آب
- تشکیل رسوب روی کوره و سطوح حرارتی
- خوردگی در ناحیه پوسته و سطوح حرارتی و عدم بازرسی دوره ای و ضخامت سنجی قسمت های تحت فشار
- عدم استفاده از وسایل تصفیه و کنترل خوردگی آب
سیستم هدایت سوخت
– تعبیه شیر به منظور امکان قطع سریع سیستم هدایت سوخت در هنگام آتش سوزی الزامی است.
– در مسیر رفت سوخت از مخزن به پمپ باید یک شیر یک طرفه تعبیه گردد.
– سمت مکش پمپ سوخت باید دارای فشار مثبت باشد.
– منابع سوخت زیر زمینی را باید با فشار حداکثر ۱۵ پوند بر اینچ مربع به مشعل پمپاژ نمود.
– قطر لوله برای سوخت های با گرانروی ۲۰۰ ثانیه و بالاتر نباید کمتر از ۲ اینچ باشد.
– نباید از لوله های گالوانیزه در سیستم استفاده نمود. به جای زانویی باید از روش خمکاری لوله ها استفاده گردد.
– پمپ سوخت باید دارای صافی بوده و چنانچه فیلترهای اضافی در مسیر لوله ها بکار برده می‌شود باید از توری مدور استفاده گردد.
– حجم مخزن برای تأمین سوخت دیگ بایستی دارای گنجایش کافی باشد.
– نصب یک شیر تخلیه در پایین ترین نقطه مخزن جهت خروج آب هایی که احتمالاً در آن وجود دارد ضروری است.
– نصب تجهیزاتی از قبیل نشانگرهای ارتفاع سوخت و خروج هوا از مخزن الزامی است.
– حتماً در اطراف مخازنی که در ارتفاع قرار دارند باید تجهیزات ایمنی و آتش نشانی در نظر گرفته شود.
– مخزن باید دارای یک شیب ۱% به سمت شیر تخلیه باشد تا املاح و رسوبات به طرف آن هدایت شوند.
منبع آب تغذیه
– منبع آب باید تا حد ممکن به پمپ آب نزدیک بوده و اتصالات لوله ای نیز حتی المقدر مستقیم باشند.
– مخزن آب بایستی بالاتر از پمپ قرار داشته و لوله خروج آب به پمپ بالاتر از کف مخزن باشد.
– چنانچه برای عمل آوری آب، تزریق مواد شیمیایی از طریق شیر کنترل صورت می گیرد نصب یک پمپ کوچک جداگانه و تزریق مواد شیمیایی طی فواصل زمانی منظم در آن ضروری است.
– نصب شیر نمونه برداری بر روی مخزن و آزمایش آب درون مخزن بطور روزانه مؤکداً توصیه می شوند.
– دمای آب ورودی به دیگ باید بین ۸۵ تا ۹۵ درجه سانتیگراد باشد.
– نصب دماسنج و شیشه آب نما امکان اطلاع رسانی مسئول مربوطه را از حجم آب مصرفی دیگ بخار فراهم می‌آورد.
شرایط تغذیه آب
دیگ بخار در صورتی می تواند با راندمان تعریف شده کار کرده و عمر مفید خود را داشته باشد که از آب تغذیه مطلوبی استفاده نماید.
آب طبیعی برای تغذیه دیگ بخار مناسب نیست مگر آنکه بطور صحیح تصفیه و سختی و اکسیژن آن گرفته شود و با افزودن مواد شیمیایی احیاء کننده از خاصیت اکسیدکنندگی آن کاسته شده باشد.
اکسیژن محلول در آب موجب زنگ زدگی و خوردگی سطوح فلزی بویژه لوله های دود می شود.
تشکیل رسوب های حاصل از املاح موجب خرابی کوره و لوله های دود، ناصافی صفحه – لوله و همچنین کاهش میزان انتقال حرارت شده
و بدین ترتیب دمانی فلز را بالا برده و بازدهی دیگ را پایین آورده و موجب خسارت های جدی به آن می شود.
تصفیه داخلی با افزودن مواد شیمیایی به مقدار کافی جهت ته نشین نمودن املاح آب دیگ بخار و واکنش در برابر اکسیژن محلول در آن انجام می گیرد.
PH آب باید بین ۵/۹ تا ۱۱ باشد و آزمایشات روزانه به منظور اطمینان از مطلوب بودن کیفیت آب تغذیه و آب دیگ بطور منظم به انجام برسد.
بدین لحاظ که سنگینی آب دلیل بر تشکیل رسوب های ناخواسته می باشد لازم است مواد شیمیایی در حد مناسب و به مقدار کافی باشد تا این حالت از بین برود.
در محدوده فشار از صفر تا barg ۲۵، غلظت کل جامدات محلول در آب درون دیگ باید بین ۷۰۰ تا PPM ۳۵۰۰ بوده و غلظت مواد معلق در آن هم از PPM ۱۵ تجاوز ننماید.
در محدوده فشاری فوق قلیائیت کل آب درون دیگ (محاسبه شده به صورت کربنات کلسیم معادل) باید بین ۱۴۴ تا PPM ۷۰۰ باشد.
اکسیژن محلول در آب را می توان با اضافه کردن سولفیت سدیم و هیدرازین از بین برد.
رنج اعداد شرایط آب تغذیه و آب داخل دیگ در نقشه General Assembly که همراه دیگ تحویل مشتری می گردد قید شده است.
توصیه می شود استفاده کنندگان از دیگ بخار جهت کسب اطلاعات بیشتر به استاندارد B.S 2486 (تصفیه آب دیگ های نصب شده بر روی خشکی) مراجعه و یا با شرکت های سازنده دستگاه های سختی آب مشورت و حتما از چنین دستگاهی استفاده نمایند.
لوله کشی عبور بخار آب
بطور متعارف، اندازه لوله های بخار باید طوری طراحی شود که سرعت عبور بخار از آنها بین ۲۵ تا ۳۵ متر در ثانیه باشد ولی اگر سیستم لوله کشی دارای اتصالات زیاد و مسیری طولانی است قطر لوله ها باید به نحوی در نظر گرفته شود که فشار مورد نیاز در محل های مصرف تأمین گردد.
برای جلوگیری از جمع شدن آب در لوله ها ضمن اعمال ۱% شیب از تله بخار نیز استفاده می شود.
وقتی در اثر عبور بخار دما بالا رود لوله ها منبسط می شوند برای جلوگیری از خسارات و خطرات احتمالی باید از خم ها و مفاصل انبساطی مخصوص استفاده شود و بین خم ها نیز از اتصالات قابل انبساط استفاده گردد.
مهار لوله ها توسط بست های نگهدارنده صورت می گیرد. لوله ها می تواند در داخل بست ها حرکت طولی داشته باشند ولی حرکت عمودی آنها باید بسیار محدود باشد.
انشعابات باید از بالای لوله بخار انجام گیرد و عایق لوله ها نیز به اندازه کافی باشد. آب تقطیر شده از گرمکن های مخزن سوخت یا از ظروف محتوی مواد شیمیایی که برای دیگ زیان آور است نباید به مخزن تغذیه آنها هدایت شود.
اطلاعات بیشتر:
