راه اندازی و بهره برداری از دیگ بخار

راه اندازی بویلر و دیگ بخار

۵-۱- نحوه نصب دیگ های حرارت مرکزی

 

۵-۲- راه اندازی بویلر و دیگ بخار و بهره برداری از آن

بهره برداری از دیگ بخار شبیه رانندگی با اتومبیل سواری است. یعنی اینکه با آموزش صحیح قسمت های مختلف دیگ بخار و کارکرد هر قسمت و به کار بستن نکات ایمنی، می توان در کمترین زمان، ماهرترین بهره بردار دیگ بخار شد.

پایداری وضعیت کار یک دیگ، عمر طولانی آن و صرفه جویی های اقتصادی از بابت مصارف بهینه سوخت، آب و … در نیروگاه ها از دانش های مهم درزمینه بهره برداری از یک دیگ بخار قلمداد می شوند.

در اینجا به طور خلاصه راه اندازی بویلر و دیگ بخار و مسائل مربوط به آن شرح داده خواهد شد.

 

۵-۲-۱-  بازدیدهای قبل از راه اندازی بویلر و دیگ بخار

قبل از راه اندازی بویلر و دیگ بخار بایستی موارد زیر به دقت مورد بررسی و بازرسی قرار گیرند:

  • ۱ ) کلیه دریچه های دسترسی به داخل دیگ به جای اولیه بازگشته باشد.
  • ۲) تمامی شیرها چه از محلی که دیگ در آن قرار دارد ( دستی ) و چه از راه دور، به روانی کار کنند و در وضعیت مناسب راه اندازی باشند.
  • ۳) منابع تامین انرژی پنوماتیکی و هیدرولیکی برای راه اندازی دمپرها آماده باشند.
  • ۴) تمام دمپرها از راه دور به طور مناسبی کنترل شوند.
  • ۵) دیگر اجزای واحد که دارای سلکتور محلی یا از راه دور هستند، روی کنترل از راه دور تنظیم باشند.
  • ۶) روغن به همه قطعات متحرک و چرخان واحد رسیده باشد.
  • ۷) منابع لازم برای کار راه انداز سوخت سبک (مثل برق، هوای فشرده و گاز ) آماده باشد.
  • ۸) برای کوره های با سوخت زغالی یا نفت کوره های سنگین، سوخت نفتی سبک مثل گازوییل در داخل مشعل آتش انداز جریان داشته باشد.

وقتی آزمایش ها و بازرسی های فوق انجام شد، باید نتایج آن در برگه های بازدید منعکس شود. بهره بردار با ملاحظه اوراق مطمئن می شود که واحد آماده راه اندازی دیگ بخار است.

 

۵-۲-۲-  پرکردن دیگ بخار

پس از اطمینان از اینکه شیرهای تخلیه و تهویه در وضعیت صحیحی قرار دارند، یعنی شیرهای تخلیه بسته و شیرهای تهویه باز هستند، دیگ بخار تا اندکی کمتر از سطح کارکرد آن ( با نگاه مستقیم به شیشه آب نما ) پر می شود.

علت پر نکردن کامل دیگ بخار تا سطح کاری آن، انبساط آب و ایجاد حباب های بخار در داخل آب به هنگام اشتعال دیگ است. پر کردن دیگ با استفاده از پمپ های تغذیه آب دیگ صورت می گیرد.

جریان تغذیه آب باید به صورت اختصاصی و با فشار انجام گیرد تا هم فشار کافی در پمپ حفظ شود و هم مقدار هوای وارد شده به دیگ به حداقل برسد.

اگر برای پر کردن دیگ، پمپ های مخصوص موجود است، باید سیستم تغذیه را فقط بعد از آنکه آب در درام دیگ به سطح لازم رسید، به کار انداخت. از پی آن، افزایش سطح آب دیگ حتی به مقدار کم، نشانه خوب کار کردن پمپ تغذیه، شیرها و خطوط لوله های رابط است.

وقتی دیگ پر شد، باید پمپ های ری سیرکولاسیون برای برقراری جریان در اکونومایزر، به کار افتد. در واحدهایی که پمپ جریان به کار نمی رود، بایستی به منظور افزایش فشار دیگ بخار، شیر جریان باز بماند.

در دیگ های جریان اجباری یا جریان تقویت شده، پمپ های جریان دیگ باید کاملاً آماده باشد و بر طبق دستورالعمل های خاص هر دیگ به کار رود.

 

۵-۲-۳- سیستم کنترل وزش دیگ بخار

در عمل کنترل فشار و درجه حرارت هوا و گازهای ورودی و خروجی دیگ بخار را سیستم کنترل وزش دیگ بر عهده دارد. سیستم مذکور شامل اجزایی از قبیل گرمکن های هوا، فن های دمنده هوا و سیستم مکش دیگ بخار است.

ابتدا گرمکن های هوا راه اندازی شده و سپس دستگاه مکش و دستگاه های مربوط به دمنده های هوا راه اندازی می شوند. اگر ترتیب روشن کردن این سیستم ها درعایت نشود، اتاق احتراق و کل دیگ در قسمت حاوی گاز، تحت فشار قرار خواهند گرفت.

در این حالت قبل از هر گونه تلاش برای روشن کردن و اشتعال سوخت، جریان هوایی معادل ۲۰ درصد کل هوای مورد نیاز برای پاک کردن کوره و مسیرهای عبور گاز، از کلیه موارد ممکن سوختنی لازم خواهد شد.

 

۵-۲-۴- مشعل های سوخت سبک (آتش زا)

با اطمینان از اینکه شیرهای تهویه دیگ باز است و تخلیه دیگ از قسمت محتوای بخار ممکن باشد، می توان مشعل های راه اندازی را بکار گرفت. چون در ابتدا دیگ به کندی گرم خواهد شد، تعداد مشعل ها را باید به تدریج و طبق دستور العمل سازنده زیاد کرد.

وقتی فشار دیگ از ۳٫۵-۴ bar بیشتر گردید، تمام هوای موجود بیرون رانده می شود، بنابراین می توان شیرهای تهویه را بست. با ادامه افزایش فشار دیگ بخار، میزان ازدیاد دمای اشباع باید در حدود ۴۹-۵۰˚C در ساعت کنترل شود.

پایداری شعله مشعل های راه انداز و کیفیت احتراق باید به نحوی کنترل شود. احتراق ناقص در این مرحله خطر بروز حریق در گرمکن های هوا را به خاطر رسوب های تشکیل شده در سطوح طرف سرد گرمکن، افزایش می دهند.

بعلاوه احتراق ناقص به معنای خروج دود سیاه از دودکش می باشد که درگیری با سازمان حفاظت از محیط زیست را بدنبال خواهد داشت. اگر در مورد احتراق کوچک ترین شکی حاصل شود، مشعل های مشکوک باید به سرعت بیرون کشیده شوند، کنترل گردند و پس از پاک و تمیز شدن جا زده شوند.

 

۵-۲-۵- تخلیه از زیر دیگ و تخلیه معمولی

تخلیه از زیر دیگ، جهت کنترل شیمیایی آب دیگ بخار مورد استفاده قرار می گیرد. این عمل هنگام بالا بردن فشار دیگ به منظور کنترل سطح آب درام انجام می شود. چون با ازدیاد جوشش آب، سطح آب در درام بالا می رود.

افزایش سطح آب درام اجتناب ناپذیر است. زیرا لوله های آب دیگ هنگام شروع اشتعال فقط حاوی آب، یعنی جریان تک فازه است. اما با افزایش دما و فشار، بخار تولید می شود و حجم مخصوص مخلوط دو فازه زیاد می شود.

در فشارهای پایین کنترل سطح آب درام، تنها با تخلیه دیگ از زیر آن ممکن نیست و احتمال تخلیه آب از قسمت های دیگر دیگ نیز الزامی می شود. اگر خالی کردن دیواره های حاوی آب دیگ لازم باشد، معمولاً مطمئن ترین کار تخلیه اکونومایزر است.

هنگام بالا بردن فشار دیگ، معمولاً تخلیه بخار از خروجی سوپرهیتر، جهت حفظ جریان بخار در قسمت های مختلف آن ، لازم است.

کار تخلیه هدرها را باید به دقت انجام داد و اثرات ناشی از آن را مرحله به مرحله در نظر گرفت.

در برخی واحدها تخلیه دائمی ولی اندک دیگ مفید است، درحالی که در برخی دیگ ها، تخلیه منقطع و کوتاه مدت سودمند می باشد.

وقتی توربین بار گرفت، تمام تخلیه گاه های دیگ را می توان بست. به عبارت دیگر وقتی کشش بخار به حدی است که می تواند سوپرهیترها را خنک کند، بستن تخلیه ها توصیه می شوند.

 

۵-۲-۶- خواباندن عادی جهت ذخیره نگاه داشتن واحد

وقتی قرار است دیگ برای مدت کوتاهی مثلاً ۲۴ ساعت بخوابد، باید تا حد امکان حرارت داخل دیگ بخار را هر چه بیشتر حفظ کرد.

مقدار بار قابل اخذ از دیگ بخار به وضع توربین بستگی دارد و توربین را باید چنان خواباند که در صورت نیاز مجدد، براحتی در مدار قرار گیرد.

درست قبل از آنکه بار از دیگ برداشته شود، تمام سوت بلورهای گرمکن  های هوا را به کار انداخت تا احتمال حریق به حداقل ممکن تقلیل یابد.

ترتیب خارج کردن مشعل ها تقریبا عکس ترتیب بالابردن فشار دیگ است.این عمل باید به صورتی عملی شود که پایداری شعله در دیگ به خطر نیافتد.

با کاهش بار توربین ، تخلیه برخی قسمت های توربین جهت حفظ جریان بخار در سوپرهیترها، لازم است.

ری سیرکولاسیون اکونومایزر هنگام برداشتن بار از توربین کاری ضروری است. وقتی دیگر به بخار توربین نیازی نباشد، شیرهای قطع بخار را می توان بست و مشعل ها را به نوبت از مدار خارج کرد. حال زمان مناسب برای آزمایش مکانیزم تریپ دیگ از نظر اشتعال فراهم شده است، پس باید کوره را حدود ۵ دقیقه پاک کرد و بعد دستگاه های دم و مکش و دمپرها و پنکه های هواکش دیگ را از کار انداخت تا حرارت در داخل دیگ محفوظ بماند.

گرمکن دوار باید در طول خواباندن دیگ در حال چرخش باشد. پس از خواباندن دیگ، رساندن سطح آب درام به حد مجاز لازم خواهد شد. زیرا هم آب و هم بخار در آن انقباض خواهد کرد.

 

۵-۲-۷- خواباندن عادی به منظور کار تعمیراتی

اگر لازم باشد که واحد (دیگ یا توربین) جهت تعمیر ضروری روی قطعات تحت فشار، متوقف شود، با خنک کردن اجباری قطعات می توان زمان خواباندن سیستم را به سرعت کاهش داد. تا آنجا که به دیگ مربوط می شود، نحوه خواباندن در اساس مشابه روش قبلی خواهد بود.

 

۵-۲-۸- خواباندن اضطراری واحد

خواباندن اضطراری ایجاب می کند که روش خواباندن دیگ بخار متفاوت از حالت قبلی باشد. علت های اساسی خواباندن اضطراری عبارتند از :

۱) فقدان آب تغذیه

۲) عیب کلی در قطعات تحت فشار واحد

۳) عوامل خارج از دیگ، مثلا از دست رفتن ناگهانی بار دیگ بخار

۴)…

 

۵-۲-۹- راه اندازی بویلر و دیگ بخار گازسوز

قبل از گازرسانی به شاه لوله های گاز حول دیگ و به مشعل ها، ابتدا باید خطوط لوله های گاز را با ازت پاک کرد تا هوا کاملا از سیستم خارج شود. علت این کار قابل انفجار بودن مخلوط گاز و هوا است. پس از خروج  هوا از سیستم، گاز به داخل شاه لوله ها راه می یابد و از کوره می توان بهره برداری کرد.

 

۵-۲-۱۰- خواباندن دیگ بخار گازسوز

خواباندن دیگ عین روش قبلی است، با این تفاوت که احتمال خطر انفجار را باید در نظر گرفت. پش از توقف گازرسانی، باید شاه لوله های اصلی گاز پاک شوند و به وسیله ازت از لوله ها گاز طبیعی تخلیه گردد.

 

راه اندازی و بهره برداری از دیگ بخار در این فصل مورد بررسی قرار گرفت (قسمت پنجم).

این سری مقالات با عنوان روش های پیشگیری از رسوبات بویلر بصورت کامل مورد بررسی قرار می گیرد به همین دلیل لازم است برخی اصول اولیه درباره بویلرها را بدانیم که در ۵ قسمت دسته بندی شده است.

 

طبقه بندی بویلرها  (قسمت اول)

انواع بویلرها و عملکرد آن ها (قسمت دوم)

تشریح اجزای دیگ بخار (قسمت سوم)

۴ روش پیشگیری از رسوبات بویلر (قسمت چهارم)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *