رفع آلودگی میکروبیولوژی استخر

رفع آلودگی ميكروبيولوژی استخر – قسمت اول

روش های رفع آلودگی میکروبیولوژی استخر

  1. کلر زنی
  2. ازن زنی
  3. اشعه ماورای بنفش(uv)

در ادامه به تشریح و مقایسه این سه روش می پردازیم.

کلرزنی

کلر و مشتقات آن بیشترین نقش را در گندزدایی استخرها بعهده دارد. این مواد عمدتا شامل گاز کلر، هیپوکلریت سدیم، هیپوکلریت کلسیم یا قرص های تری کروسیانوریک سدیم است مقدار قرص کلر لازم و قابل افزایش به آب استخر میتواند به حجم کل آن، ۵تا۶ گرم برای هرمتر مکعب باشد.

کلر باکتریها را از بین می برد وقادر است با باقیمانده آلودگی های فردی موجود ناشی از شناگران در داخل استخر مقابله نماید. برای ضدعفونی کردن بهتر است ابتدا کلر در مقداری آب حل شده ومحلول غلیظ به جریان آب ورودی استخر اضافه شود.

البته در صورتی که بار استحمامی متغیر باشد جهت تثبیت میزان باقیمانده کلر، از محلول آمونیاک قبل از کلرزنی استفاده میکنند، یون کلرامین تشکیل شده از پایداری بیشتری برخوردار است. کلروکلرامین موجب فساد و تجزیه جلبک ها شده و دفعات تمیز کردن کف استخر را کاهش می دهد. آزمایش کلرومتریک یعنی آزمایش پیوسته آب استخر از ضروریات است تا دائما میزان ترکیبات آن با مقدار استاندارد کنترل شود.

 

شکل های مختلف کلر

کلر معمولا به سه شکل در دسترس است که عبارتند از هیپوکلرید سدیم، هیپوکلریدسدیم (هیپوکلریدسدیم با آب مخلوط شده و محلول حاصل به آب تزریق می شود) به صورت جامد و به شکل پودر، دانه و یا قرص در بازار موجود بوده وبه خوبی در آب حل می شود. هرچند قابلیت نگهداری آن در انبار زیاد است اما باید در جای خنک و در ظروف ضدزنگ نگهداری شود مقدار کلر موجود در هیپوکلرید کلسیم حدود۶۰ تا ۷۰ درصد است.

هیپوکلریدسدیم که در منازل بعنوان سفیدکننده مورد مصرف است محلول بوده و دارای حدود ۱۸ درصد کلر می باشد. گاز کلر ماده ای سمی است و این گاز در سیلندرهای زردرنگ و تحت فشار از ۵۰ کیلوگرم تا یک تن بصورت مایع ذخیره شده و برای تزریق آن به داخل لوله از دستگاه های کلرزن استفاده می شود.

توصیه می شود که کلردهی به آب همواره پس از فرآیند صافی گذرانی صورت گیرد. (معمولا آنچه در عمل توسط نیروهای تعمیر و نگهداری اتفاق می افتد تزریق نمودن محلول هیپوکلرید کلسیم توسط پمپ جریانی قابل تنظیم در مسیر مکش کلکتور اصلی است) در شکل زیر روش های مختلف تزریق مواد نشان داده شده است:

تاسیسات استخر

در فرایند گندزدایی آب با کلر، کلردهی به آب همواره پس از فرآیند صافی گذرانی صورت گیرد. (معمولا آنچه در عمل توسط نیروهای تعمیر و نگهداری اتفاق می افتد تزریق نمودن محلول هیپوکلرید کلسیم توسط پمپ جریانی قابل تنظیم در مسیر مکش کلکتور اصلی است).

دستگاه های هیپوکلریت زنی عموماً یک نوع پمپ دیافراگمی یا پیستونی کوچک می باشند که به راحتی نگهداری و به سادگی تنظیم می شوند. مقدار محلول را می توان باجابجایی دیافراگم یا پیستون تنظیم نموده و بدین ترتیب دراژ دقیقی را به داخل آب استخر تزریق کرد. محلول هیپوکلریت را می توان در استخرهایی که روزانه به یک پاوند کلر نیاز دارند، به گونه ای اقتصادی مورد استفاده قرار داد.

گرچه از دستگاه های هیپوکلریت زنی برای ظرفیت های بیشتر نیز می توان استفاده کرد، اما معمولاً توصیه می گردد که ظرفیت های زیاد از گاز کلرزن ها استفاده نمود. بیشتر محلول های مورد استفاده در چنین تأسیساتی تقریباً ۱% هستند، بنابراین برای حصول دراژ بهتر می توان به راحتی درصد مذکور را افزایش داد.

این دستگاه ها را می توان در هر جایی نصب کرده وبه سایر تجهیزات مرتبط نمود، اما در مورد فاصله افقی بین آنها باید دقت نمود چرا که هر چه این فاصله بیشتر باشد افت فشار افزونتر خواهد شد.

 

  • هیپوکلریت زنی (HYpochlorinators)

دستگاه های هیپوکلریت زنی (هیپوکلریناتور) عموما یک نوع پمپ دیافراگمی یا پیستونی کوچک می باشد که براحتی نگهداری و به سادگی تنظیم می شود. مقدار محلول را می توان با جابجایی دیافراگم یا پیستون تنظیم نموده و بدین ترتیب دزاج (Dosage) دقیقی را به داخل آب استخر تزریق کرد.

از طرفی میزان تزریق کلر باید متناسب با میزان جریان آب بوده و فشار تزریق کلر باید بیشتر از حداکثر فشار جریان آب در نقطه تزریق باشد، در نتیجه پمپ تزریق کلر با توجه به این موضوع باید به نحوی انتخاب شود که فشار کار آن حداقل ۲-۱ اتمسفر بیشتر از فشار جریان آب باشد تا هر گونه تغییر در میزان تغذیه کلر به راحتی قابل تنظیم و امکان پذیر شود.

نوع کلر مصرفی در حال حاضر بیشتر گرانول هیپوکلریت کلسیم است که محتوی ۷۰-۶۵ درصد وزنی کلر فعال می باشد و قادر است مقدار زیادی از کلر را آزاد نماید. با حل نمودن ۵/۱ کیلوگرم از آن در هر ۱۰۰۰ لیتر آب، تقریبا ۱ گرم در لیتر محلول کلر مفید حاصل خواهد شد.

شکل زیر نمونه تانک محلول و پمپ مربوطه را نشان می دهد.

تاسیسات استخر

نکاتی که در نصب و راه اندازی و بهره برداری هیپوکلریناتورها ضروری می باشند

  1. محل کلرحین تزریق نباید با مواد دیگری مخلوط شود.
  2. محور لوله ورودی، نقطه مناسبی برای تزریق کلر است.
  3. بهره برداری و کلرزنی باید به گونه ای انجام شود که حداکثر راندمان در گندزدایی آب حاصل شود.
  4. بکارگیری یک عدد شیر یکطرفه برای جلوگیری از پاره شدن دیافراگم در مواقعی که افت فشار خیلی زیاد است، ضروری است.
  5. لوله تغذیه تا حد امکان کوتاه، از جنس مقاوم و با دوام باشد، به سادگی قابل تمیزکردن و بازدید ودر دسترس باشد، در زمستان یخ نزند.
  6. فاصله سوپاپ مکش تا کف مخزن ذخیره محلول کلر باید حداقل ۲۵ سانی متر باشد تا از ورود رسوبات کف مخزن به داخل سیستم جلوگیری شود.
  7. جهت راه اندازی پمپ تزریق درجه تنظیم دبی روی حداکثر گذاشته شود و پس از جریان یافتن محلول کلر در لوله خروجی، روی درجه لازم تنظیم شود.
  8. محل نصب قسمت تزریق کننده به لوله ورودی باید پایین تر از خط مصرف باشد در غیر اینصورت ممکن است به علت ایجاد سیفون، کلر مازاد بر نیاز وارد خط شود.
  9. در صورتی که فاصله محل نصب پمپ تا خط مصرف بیش از یک متر است، حتما از لوله با قطر مناسب استفاده شود، تافشار معکوس سبب آسیب دیافراگم نگردد.
  10. محل انتخاب شده بر روی لوله ورودی به استخر جهت تزریق کلر باید بعد از مراحل تصفیه و گرمایش، به گونه ای باشد که کیفیت کلر برای تماس با آب بهتر فراهم شود.

گرچه از دستگاه های هیپوکلریت برای ظرفیت های زیاد بیشتر می توان استفاده نمود اما معمولا توصیه می گردد از کلریناتور گازی (Gas Chlorinators) استفاده شود.

 

کلر مایع

چنانچه گاز کلر، در داخل سیلندرهای فولادی سنگین تحت فشار قرار گیرد تبدیل به مایع می شود و با آزاد شدن فشار، مجددا به گاز تبدیل می شود.

امروزه معلوم شده برای استخرهایی که بیش از یک پوند در روز کلر نیاز دارند، این سیلندرها اقتصادی ترین شیوه تهیه کلر می باشند. اما با وجودی که خود سیلندرها هیچ خطری ندارند، نمی توان از خطرات کلر در حالت گازی چشم پوشید.

مطابق قوانین لازم است در جایی که از سیلندرهای کلر استفاده می شود، یک اتاق مجزای کاملا کلربندی شده برای تجهیزات کلرزنی پیش بینی شود. این اتاق باید به نحو مناسبی تهویه شود تا احیانا در صورت نشت، گاز کلر به خارج (هوای آزاد) دفع گردد.

 

  • رعایت نکات زیر در نصب و راه اندازی و بهره برداری کلرزن گازی ضروری است:

  1. حداکثر گاز خروجی از یک کپسول گاز کلر، (kg/h) 185 است.
  2. لوله ها و اتصالات در تماس با گاز کلر باید زنگ نزن و مقاوم باشند.
  3. کپسول های گاز و مدار تزریق و انبار باید در محلی جداگانه مستقر شوند.
  4. جهت جلوگیری از یخ زدگی کپسول ها باید دمای محل استقرار کپسول گاز ۱۰ تا ۲۰ درجه سانتیگراد باشد و نباید از ۴۰ درجه سانتیگراد بیشتر شود.
  5. از تابیدن نور خورشید و ضربه زدن به کپسول های گاز جلوگیری شود و برای انتقال گاز کلر تحت فشار در کپسول از لوله پلیمری مخصوص استفاده شود.
  6. نصب دوش آب در اتاق محل نصب کپسول ها ضروری است و در صورت نشت گاز کلر با کمک محلول های رقیق آمونیاک که تولید دود سفیدرنگ می نماید، نشت کلر مشخص می شود که در چنین شرایطی ورود به محل باید با ماسک و کپسول اکسیژن انجام شود.

 

  • مشکلات بهره برداری از دستگاه های هیپوکلریناتور

  1. زنگ زدگی شفت دستگاه، اختلاط کننده ورود زنگ ها به داخل مخلوط آب و کلر و ایجاد مشکلات بعدی، البته انتخاب شفت از جنس استیل تا حد زیادی مشکل فوق را برطرف می نماید.
  2. شکستن پروانه میکسر.
  3. انسداد مجاری رانس و تزریق و مکش محلول کلر.
  4. پارگی دیافراگم در شرایط تزریق تحت فشار که می تواند ناشی از افت فشار بالا هم باشد.
  5. خرابی و فرسودگی واشرها و اتصالات آب بند و نشت محلول کلر از قسمت های مختلف آن.
  6. وجود احتمال مسمویت فرد مسئول دستگاه در صورت عدم استفاده از وسایل ایمنی.

 

کلرزن شناور

امروزه کارخانجات سازنده جهت سهولت کلرزنی در مقیاس کم، نوعی ظرف شناور روی سطح آب را برای استخرهای خانگی طراحی کرده اند که در داخل خود قرص کلر را جای داده و به مرور در آب حل می شود و کار ضدعفونی کردن را انجام می دهد. باید دقت داشت که میزان کلر باقی مانده قبل از آنکه از حد متعارف افزایش پیدا کند، ظرف را از آب خارج نمود.

شکل زیر نمونه ظرف شناور و قرص کلر را نشان میدهد.

 

تاسیسات استخر

ازن زن (Ozonator)

گران ترین ماده برای گندزدائی استخر ازن است. با وجودی که ازن ماده ای مسموم کننده و قوی تر از کلر است ولی به نظر می رسد که اشکالات دستگاه تنفسی و سوزش چشم ناشی از بکارگیری کلر، در مورد ازن کمتر باشد. شکل زیر نحوه اتصال دستگاه ازن زن را به خط جریانی نشان میدهد.

تاسیسات استخر

ازن چیست؟

ازن اکسیدکننده بسیار قوی می‌باشد که قابلیت حذف ترکیبات بیماریزای کلر و بی‌ اثرکردن کلیه میکروارگانیسم‌های مقاوم در برابر کلر را دارا می‌باشد. این ماده برخلاف کلر ترکیبات مضر تولید نکرده و مشکلات مربوط به کلر از جمله سوزش چشم، خشکی پوست و غیره را نیز ایجاد نمی‌کند. این خواص باعث استقبال عمومی برای استفاده از این ماده در استخرهای عمومی گردیده است.

ازن چیست

چرا ازن به تنهائی کارساز نمی‌باشد؟

مهم‌ترین سئوالی که مطرح می‌شود این است که اگر ازن اکسیدکننده‌ای قوی‌تر از کلر بوده و ترکیبات مضر جانبی هم تولید نمی‌کند پس چرا نمی‌توان به تنهائی برای ضدعفونی آب استخر از ازن استفاده نمود؟

مهم‌ترین دلایل این امر عبارتند از:

  • بوی ازن حتی در غلظت‌های پائین (۰.۰۵ ppm) بسیار نامطبوع و خورنده می‌باشد.
  • ازن موجود در آب باعث آسیب‌رساندن به شش‌ها، مخاط، تحریک پوست و ایجاد خارش می‌گردد.
  • ازن محلول در آب به سرعت تجزیه می‌شود و به این دلیل ازن برای گندزدائی آلودگی‌های ثانویه کاربرد ندارد.

به دلایل فوق وجود ازن در داخل استخر مجاز نمی‌باشد و برای جلوگیری از بروز آلودگی‌های ثانویه در داخل استخر، تزریق کلی ضروری است.
در نتیجه می‌توان گفت که ازن باید به‌ گونه‌ای تزریق شود تا قبل از ورود به استخر تمام آن از بین برود و مقدار کمی کلر نیز بایستی برای از بین‌بردن آلاینده‌های ثانویه به‌عنوان مکمل به آب تزریق شود.

آلودگی آب استخر

تصفیه آب به روش گندزدایی با اشعه ماورای بنفش(uv)

این سیستم ها بر اساس دبی خروجی طبقه بندی می گردند، بعنوان مثال می توان از ظرفیت های مختلف برای میکروب زدایی اب استفاده نمود، هرچه مقدار دبی مورد نظر شما بیشتر باشد اندازه لامپ uv و تجهیزات جانبی آن از قبیل آداپتور و محفظه فولادی بزرگتر است در نتیجه قدرت میکروب زدایی آن نیز بیشتر می شود.

تجهیزات استخر با سیستم گندزدایی uv

بکارگیری پرتو فرابنفش UV در فرایند پالایش آب و تصفیه فاضلاب روشی شناخته شده برای جایگزینی مواد شیمیایی گندزدا از قبیل کلر می باشد. پرتو فرابنفش عمل ضد عفونی را به طور موثر و بدون تولید ترکیبات مشکل زای جانبی ناشی از گندزداهای شیمیایی از قبیل کلر انجام میدهد.

لامپ های UV در ضدغونی استخر

کاربرد لامپ های UV در ضدعفونی کردن آب

  1. صنایع لبنیات سازی
  2. صنایع نوشابه سازی
  3. بیمارستان ها و آزمایشگاه ها
  4. صنایع داروسازی و لوازم آرایشی
  5. در منازل، رستوران ها، هتل ها، کشتی ها و …
  6. جهت استریلیزه کردن فیلترهای کربن و رزین های تبادل یونی که محیطی مناسب برای پرورش میکروارگانیسم ها می باشد.
  7. در صنایع شستشوی مواد غذایی ( جهت شستشوی سبزیجات، میوه، ماهی، غذاهای دریایی که قبل از بسته بندی باید با آب عاری از هرگونه میکروارگانیسم شسته شوند )

 

استفاده از لامپ های تولید اشعه ماورای بنفش بر روی مسیر آب ورودی به استخر نیز یکی از روش های گندزدایی است، بدین ترتیب که در مقطعی از لوله محفظه ای تعبیه می شود و در آن لامپ های ماورای بنفش قرار می گیرد به گونه ای که مستقیما حباب لامپ ها با آب در تماس بوده و آب در اثر تشعشع ماورای بنفش گندزدایی می شود.

بطورکلی این اشعه برای گندزدایی منابع آب عاری از مواد معلق و رنگ و کدورت و در دامنه طول موج ۴۰۰ -۱۵۰ نانومتر مفید است، اما در طول موج ۲۶۵-۲۵۵ نانومتر اثر گندزدایی زیادتری دارد.

میزان گندزدایی آب با اشعه ماورای بنفش بستگی به طول موج اشعه و مدت زمان در معرض قرار گرفتن آب (حداقل ۱۵-۱۰ ثانیه) با اشعه دارد. میزان نفوذ اشعه در آب بستگی به میزان کدورت آب دارد. نداشتن رنگ و کمتر بودن رنگ ناشی از آهن و منگنز محلول در آب، اثر اشعه فوق را بیشتر می نماید.

مثال: میزان مورد نیاز استخری به ظرفیت (gal)55000 با ۳ بار گردش کامل آب در شبانه روز چقدر است؟

ابتدا وزن کل آب گردشی را با توجه به حجم استخر محاسبه می کنیم:

۵۵۰۰۰×۳×۸.۳۳=۱۳۷۴۴۵۰(Ib)

۳۳/۸:وزن یک گالن آب به پوند

با توجه به اینکه میزان کلر نباید(ppm)0.6 تجاوز کند(۰.۴ در نظر می گیریم و در صورتیکه استخر رو باز بود بخاطر تشعشعات خورشید تا( ppm)0.6 مجاز است.)

۱۳۷۴۴۵۰×۰.۴/۱۰۰۰۰۰۰=۰.۵۵(Ib)

بنابراین میزان کلر مفید مورد نیاز در شبانه روز۵۵/. پوند یا ۲۴۹ گرم تعیین می گردد که باید به صورت محلول غلیظ به آب گردشی در مدت ۲۴ ساعت اضافه گردد (در هر ساعت ۱۰ گرم).

مزایای استفاده از سیستم UV

  • کاهش مصرف کلر
  • از بین برنده محصولات جانبی کلر
  •  سرویس و نگهداری ساده دستگاه
  • کاهش موثر سودوموناس آئروژینوزا
  •  ضدعفونی کردن آب در محدوده pH از ۶ تا ۵٫۸
  •  عدم تغییر یافتن خواص شیمیایی و فیزیکی آب
  •  ضدعفونی شدن آب در همان لحظه تابش اشعه
  • ضد عفونی کننده UV هیچ افزودنی، هیچ بویی و هیچ پاتوژن فعالی در استخر شنا ندارد.
  • ضد عفونی کننده UV در تخریب میکروارگانیسم های مقاوم به کلر مانند کریپتوسپوریدیوم و ژیاردیا بسیار موثر است.
  • آب شفاف تری به همراه دارد، باعث کاهش بو می شود، چشم های قرمز نمی شود، خارش چشم ها و تحریک پوستی از بین می رود.

مزایای استفاده از اشعه ماورای بنفش

  • نیاز به حمل و نقل و انبار شیمیایی ندارد.
  • با تغییرات PH و دما کارایی آن چندان تغییر نمی کند
  • فرآورده های جانبی بوجود نمی آورد.
  • زمان تماس برای گندزدایی بسیار کوتاه می باشد.
  • فضای لازم برای گندزدایی بسیار کم است.
  • جوانب ایمنی کار با آن بسیار راحت است.
  • میکروارگانیسم های مولد بو در انجام عمل گندزدایی نابود می شوند.
  • عدم تغییر در کیفیت فیزیک شیمیایی آب.

محدودیت استفاده از اشعه ماورای بنفش

  • لاشه میکروارگانیزم های غیر فعال شده، در آب باقی می ماند و می‌تواند تبدیل به خوراکی برای سایر میکروارگانیزم ها و انگل های دیگر که پس از گندزدایی اولیه آب در معرض آن ها قرار می گیرد شود.
  • اشعه ماورای بنفش برای تصفیه آب هایی که دارای مقادیر زیادی مواد جامد معلق هستند مناسب نمی باشد.
  • عدم تداوم گندزایی مستمر در آب

جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره دیگر تجهیزات استخر و تهیه آنها با کارشناسان ما در صنایع دما بخار مشهد در ارتباط باشید.

۰۹۰۵۴۲۷۱۷۲۰ – ۰۵۱۳۸۴۷۲۵۳۶

منبع : کتاب طراحی نگهداری تاسیسات مکانیکی آبی(استخر-سونا-جکوزی)

! کپی ممنوع * استفاده از مطالب این سایت فقط با ذکر نام منبع بلامانع می باشد * کپی ممنوع !

فرم درخواست قیمت دریافت کاتالوگ مشتریان ما نقشه فنی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *