سخنان امام رضا علیه السلام و احادیث ایشان
قال رسول الله صلى الله علیه وآله وسلم:«ستدفن بضعه منى بخراسان ما زارها مکروب الا نفس الله کربته ولا مذنب الا غفر الله ذنوبه.»
پاره تن من در خراسان دفن خواهد شد، هیچ گرفتار و گنهکارى او را زیارت نکند جز این که خداوند گرفتارى او را برطرف سازد وگناهانش را ببخشاید.
قال علی بن موسی الرضاعلیهماالسلام:«ان لکل امام عهدا فى عنق اولیائه و شیعته و ان من تمام الوفاء بالعهد و حسن الاداء زیاره قبورهم.»
هر امام و رهبرى، عهد و میثاقى بر پیروان و دوستدارانش دارد و همانا یکى از اعمالى که نمایانگر وفادارى و اداى میثاق است، زیارت آرامگاه آنان است.
قال علی بن موسی الرضاعلیهماالسلام:«اللهم انک تعلم انى مکره مضطر فلا تؤاخذنى کما لم تؤاخذ عبدک و نبیک یوسف حین وقع الى ولایه مصر.»
بار خدایا تو می دانى که من بر پذیرفتن ولایتعهدى مامون مجبور و ناچارم پس مرا مؤاخذه مکن همان گونه که بنده و پیامبرت یوسف را به هنگام پذیرفتن حکومت مصر مؤاخذه نکردى.
قال علی بن موسی الرضاعلیهماالسلام:«من زارنى على بعد دارى و مزارى اتیته یوم القیامه فى ثلاثه مواطن حتى اخلصه من اهوالها اذا تطایرت الکتب یمینا و شمالا وعند الصراط و عند المیزان.»
کسى که با دورى راه مزار مرا را زیارت کند، روز قیامت در سه جا [براى کمک نمودن] نزد او خواهم آمد و او را از بیم وگرفتارى آن موقفها رهایى خواهم بخشید: هنگامى که نامهها [ىاعمال] به راست و چپ پراکنده شود، کنارصراط وهنگام سنجش اعمال.
قال علی بن موسی الرضاعلیهماالسلام:«من زارنى و هو یعرف ما اوجب الله تعالى من حقى و طاعتى فانا و آبائى شفعائه یوم القیامه و من کنا شفعائه نجى.»
هر که مرا زیارت کند در حالى که حق و طاعت مرا که خدا بر او واجب کرده بشناسد، من و پدرانم در روز قیامت شفیع او هستیم وهر که ما شفیع وى باشیم نجات یابد.
قال علی بن موسی الرضاعلیهماالسلام:«انى ساقتل بالسم مظلوما فمن زارنى عارفا بحقى… غفرالله ما تقدم من ذنبه و ما تاخر.»
من به زودى مظلومانه با سم به قتل خواهم رسید. پس هرکه با شناخت زیارتم کند خداوند گناهان گذشته و آینده او را ببخشاید.
قال علی بن موسی الرضاعلیهماالسلام:«… و هذه البقعه روضه من ریاض الجنه و مختلف الملائکه لا یزال فوج ینزل من السماء و فوج یصعد الى ان ینفخ فى الصور.»
این بارگاه بوستانى از بوستانهاى بهشت است، و محل آمد و شد فرشتگان آسمان، و همواره گروهى از ملائکه فرود مىآیند و گروهى بالا مىروند تا وقتى که در صور دمیده شود.
قال علی بن موسی الرضاعلیهماالسلام:«و قد اکرهت و اضطررت کما اضطر یوسف و دانیال علیهما السلام اذ قبل کل واحد منهما الولایه من طاغیه زمانه، اللهم لاعهد الاعهدک ولا ولایه الا من قبلک فوفقنى لاقامه دینک و احیاء سنه نبیک… .»
من [به این کار] واداشته شدم و ناچار گشتم، چنان که یوسف ودانیال علیهم االسلام مجبور شدند چه هر یک از آن دو، ولایت را از خودکامه زمان خویش پذیرفتند، خدایا پیمانى نیست مگر پیمان تو و ولایتى نیست مگر از سوى تو، پس مرا در برپا داشتن دینت وزنده کردن سنت پیامبرت توفیق رسان.
قال علی بن موسی الرضاعلیهماالسلام:«قد نهانى الله عز و جل ان القى بیدى الى التهلکه فان کان الامرعلى هذا… اقبل ذلک على انى لا اولى احدا ولا اعزل احدا ولا انقض رسما ولا سنه.»
خداوند مرا بازداشته از این که خویش را با دست خود به نابودى افکنم، پس اگر قرار چنین است آن را مىپذیرم به شرط آن که نه کسى را به کار گمارم و نه کسى را از کار کنار گذارم و نه رسم و سنتى را نقض کنم.
سخنان امام رضا علیه السلام
سخنان امام رضا علیه السلام :
فلسفه بعثت پیامبران و به تبع آنان امامان علیهم السلام برای تربیت نفوس بشر و ارتقاء بخشیدن به مراتب عالی معنویت بوده است.
لذا این بزرگواران پیوسته در آموزش مکارم اخلاق کوشا بوده تا انسان به مرتبه ای برسد که به مقام خلیفه اللهی نائل آید.
حال که بشریت به بزرگترین بلای الهی دچار گشته و از فیض مستقیم امام محروم شده باید به ریسمان سنن نبی اکرم و فرمایشات اهل بیت علیهم السلام متمسک شده و در برابر فرامین و نصایح ایشان زانوی ادب زده و شاگردی نماید تا شاید راه را از بیراهه تمیز داده و به سعادت ابدی که همانا تحصیل رضایت حضرت حق می باشد، برسد.
در ادامه به سخنان امام رضا در مورد رفتار و عمل نیک و صفات مهمی که هر انسان باید داشته باشد صحبت خواهیم کرد پس در ادامه با ما همراه باشد.
عمل صالح و دوستى آل محمد
عن الرّضا علیه السلام : لاتدعوا العمـل الصالـح و الاجتهاد فى العباده اتکالا على حب آل محمد علیهم السلام ولا تدعوا حبّ آل محمـد علیهم السلام لامرهـم اتّکـالاً علـى العبـاده فـانـّه لایقـبل احـدهـمـا دون الاخر.
امام رضا علیه السلام فرمود :
مبادا اعمال نیک را به اتکاى دوستى آل محمد علیهم السلام رها کنید؛ و مبادا دوستى آل محمد علیهم السلام را به اتکاى اعمال صالح از دست بدهید، زیرا هیچ کدام از ایـن دو، به تنهایى پذیرفته نمى شود
پنج صفت مهم
عن الرّضا علیه السلام : خمـسٌ مـن لـم تکـن فیه فلا تـرجـوه لشـىءٍ مـن الـدنیـا و الاخـره من لم تعرف الوثاقه فى ارومته و الکرم فى طباعه والرصانه فى خلقه والنبل فى نفسه و المخافه لربّه .
امام رضا علیه السلام فرمود:
پنج صفت است که در هر کس نباشد امید چیزى از دنیا و آخرت به او نداشته باشید:
- کسى که در نهادش اعتماد نبینى
- کسى که در سرشتـش کرم نیابـى
- کسـى که در آفرینشـش استـوارى نبینى
- کسى که در نفسش نجابت نیابى
- کسى که از خدایش بیمناک نباشد
نتیجه رضایت از خدا
عن الرّضا علیه السلام: مَن رَضى عن الله تعالى بالقَلیل مِن الرّزق رضَى الله منه بالقَلیل مِنَ العَمل.
امام رضا علیه السلام فرمود:
هر کـس به رزق و روزى کم از خدا راضى باشد، خداوند از عمل کم او راضى خواهد بود.
برخورد مناسب با چهار گروه
عن الرّضا علیه السلام : اصحاب السلطان بـالحَذر، وَ الصـّدّیق بـالتّـواضُع، وَ العدوّ بـالتّحـــرُز، وَ العامّه بالبشـر
امام رضا علیه السلام فرمود:
- از سلطان و زمامـدار دوری کن
- و با دوست با تواضع و فروتنی؛
- و با دشمـن بـا احتیـاط و اجتناب؛
- و بـا مـردم بـا روى خـوش رفتار کن .
دیدار و اظهار دوستى با هم
عن الرّضا علیه السلام: تزاوَرُوا تحـابـوا و تصـافحُـوا ولا تحـاشمـوا
امام رضا علیه السلام فرمود:
به دیدن یکدیگر روید تا یکدیگر را دوست داشته باشید و دست یکدیگر را بفشارید و به هم خشم نگیرید .
میانه روى و احسان
عن الرّضا علیه السلام: علیکم بالقَصد فى الْغِنى وَ الْفَقر، وَ الْبرّ مِن القلیل و الکثیر؛ فان الله تبارک و تعالـى یعظم شقّه التـَّمره حتـى یـَأتـى یـَوْم الْقیامه کجبل احـد .
امام رضا علیه السلام فرمود :
بر شما باد به میانه روى در فقـر و ثروت ؛ و نیکى کردن چه کم و چه زیاد – زیرا خـداوند متعال در روز قیامت یک نصفه خرما را چنان بزرگ نمایـد که ماننـد کـوه احد باشد .
بهترین اعمال بعد از واجبات
عن الرّضا علیه السلام: لیـس شـَىء مِـن اْلاعْمـالِ عنـد الله عزّوجلّ بعدَ الفـرائض أفضل مِن إدْخـالِ السُّرور علَى المؤمن.
امام رضا علیه السلام فرمود:
بعد از انجام واجبات، کارى بهتر از ایجاد خـوشحالى براى مومن، نزد خداوند بزرگ نیست .
نتیجه خدمت به مؤمن
عن الرّضا علیه السلام: مَـن فـرّج عن مـومـن فـرّج الله عَن قَلبه یـَوم القیامه
امام رضا علیه السلام فرمود:
هر کس اندوه و مشکلى را از مومنى بر طرف نماید خداوند در روز قیامت انـدوه را از قلبش بر طرف سازد.
حسن ظن به خدا
عن الرّضا علیه السلام : أحسـن الظّن بالله فانّ مَن حسـن ظنّه بالله کان عنـد ظنّه ، وَ مَن رَضى باْلقَلیل مِنَ الرّزق قُبلَ مِنه الیَسیر مِن العمل، وَ مَن رَضى بالیَسیر مِن الحلال خفّت مؤونته و نعم اهله ، وَ بصّره الله دار الدّنـیا وَ دَواءهـا، وَ أخـرَجه منها سـالِماً إلى دارالسّلام
امام رضا علیه السلام فرمود:
به خداوند خوش بین باش، زیرا هر که به خدا خوش بین باشد، خدا با گمان خـوش او همراه است،
و هر که به رزق و روزى اندک خشنود باشد، خـداوند به کردار اندک او خشنود باشد ،
و هر که به اندک از روزى حلال خشنود باشـد، بارش سبک و خانـواده اش در نعمت باشد،
و خـداوند او را به دنیا و دوایـش بینا سازد و او را از دنیا به سلامت به دارالسلام بهشت می رساند .
بدترین مردم
عن الرّضا علیه السلام : إنّ شـرّ النـّاس مـَن مَنع رفـدَه ، وَ أکل وحـدَه، وَ جلـدَ عبـدَه
امام رضا علیه السلام فرمود :
به راستـى که بـدترین مردم کسى است که یارىاش را ( از مردم ) باز دارد و تنها بخورد، و افراد تحت امرش را بزند .
حقیقت توکل
سئل الـرضـاعلیه السلام: عن حـد التـوکل؟ فقـال: أن لاتَخـافَ أحـدً إلاّ الله
از امام رضا علیه السلام از حقیقت تـوکل سـوال شـد، فرمـود: این که جز خدا از کسـى نترسى .
سلاح پیامبران
عن الـرضـا علیه السلام: انه کـان یقـول لاصحـابه: علیکم بسِلاح اْلانبیاء .
فقیل: وَ ما سلاحُ اْلانبیاء؟ قال: الدعاء
حضـرت رضا علیه السلام همیشه به اصحاب خـود مـى فـرمود: بر شما باد اسلحه پیامبران .
پرسیدند : اسلحه پیـامبـران چیست؟ فـرمـود: دعا .
صله رحم با کمترین چیز
عن الرّضا علیه السلام : صِلْ رحمک وَ لَـوْ بشَربَه مِن ماءٍ، وَ أفضَل مـا تُوصل بِه الـرّحـِم کفُّ الاذّى عنها
امام رضا علیه السلام فرمود :
پیوند خـویشـاوندى را برقرار کنید گر چه با جرعه آبى باشد؛ و بهترین پیوند خـویشـاونـدى، خـود دارى از آزار خـویشـاونـدان است.
ویژگیهاى دهگانه عاقل
عن الرّضا علیه السلام : لا یتـم عَقل إمـرء مُسلـم حتـّى تکونَ فیه عَشر خِصـال:
- اَلخیــرُ مِنـهُ مـأمــُول
- وَ الشّر منهُ مأمـُون
- یَستکثِر قلیلُ الخیر مِن غیره
- وَ یَستقل کَثیرُ الخیر مـِن نفسه
- لا یسام من طلب الحـوائج الیه
- ولا یمل مـن طلب العلـم طول دهره
- الفقرفى الله احبّ الیه مِن الغنى
- و الذّل فى الله احب الیه مـن العز فى عدوه
- و الخمـول اشهى الیه من الشهره
- ثـم قال علیه السلام العاشره و ما العاشره؟
قیل له: ما هى؟
قال علیه السلام: لایرى احدا إلا قال: هو خیر منى و اتقى
امام رضا علیه السلام فرمود :
عقل شخص مسلمـان تمـام نیست، مگر ایـن که ده خصلت را دارا بـاشـد :
- از او امید خیر باشد
- از بدى او در امان باشند
- خیر اندک دیگرى را بسیار شمارد
- خیر بسیار خود را اندک شمارد
- هـر چه حـاجت از او خـواهنـد دلتنگ نشـود
- در عمر خود از دانش طلبى خسته نشود
- فقـر در راه خـدا از تـوانگـرى محبـوبتـر بـاشــد
- خـوارى در راه خـدا از عزت بـا دشمنـش محبـوبتـر بـاشــد
- گمنـامـى را از پـر نـامـى خـواهـان تـر بـاشـد
سپس فـرمـود: دهمین چیست ؟
پس فـرمـود: کسی را ننگـرد جز ایـن که بگـویـد او از مـن بهتـر و پـرهیزکـارتـــر است .
دوستى با مردم
عن الرّضا علیه السلام: التّودُّد الىَ النّاس نصفُ العَقل
امام رضا علیه السلام فرمود:
دوستى با مردم، نیمى از عقل و خرد ورزی است .
رفتار و اخلاق امام رضا
پاکیزگی
عن الرّضا علیه السلام : مِن أخلاقِ الاَنبیاء التنظف
امام رضا علیه السلام فرمود :
از اخلاق پیـامبـران، نظافت و پـاکیزگــى است .
نتیجه کار خوب و بد
عن الرّضا علیه السلام : الـمستتر بـالـْحسنه یـَعـدلُ سبعین حسنه، وَ الْمذیع بالسّیئه مَخذول، وَ المُستتر بالسّیئَه مغفوُر لَه
امام رضا علیه السلام فرمود:
پنهان کننده کار نیک ( پاداشش) برابر هفتاد حسنه است، و آشکار کننده کار بد سـر افکنـده است، و پنهان کننـده کـار بـد آمـرزیـده است .
سه ویژگى برجسته مومن
عن الرّضا علیه السلام : لایکـون الْمُـؤمـن مُـؤمنـاً حتـى تکـون فیه ثلاثُ خصـال:
- سنّه من ربّه
- وسنّه من نبیّه
- و سنّه من ولیّه
فـَامّا السّنه مـِن رَبّه فکتمان سـرّه؛ و امّـا السّنه من نبیّه فمـُداراه النّاس؛ و امّـا السّنه مـن ولیّه فـاصّبـر فـى الْبـأسـاء و الضّـرّاء
امام رضا علیه السلام فرمود:
مـومـن ، مـومـن واقعى نیست، مگـر آن که سه خصلت در او بـاشــد:
سنتـى از پـروردگـارش و سنتـى از پیـامبـرش و سنتـى از امـامـش. اما سنت پروردگارش، پـوشاندن راز خود است؛ اما سنت پیغمبرش، مدارا و نرم رفتارى با مردم است؛ اما سنت امامـش، پس صبر کردن در زمان تنگدستـى و پریشان حالى است .
خوشی وعیش دنیا
الامام الرضا علیه السلام: عن عیش الدنیا؟
فقال: سعه المَنزل وَ کثرهُ المُحبّین
از حضـرت امـام رضا علیه السلام دربـاره خـوشـى در دنیـا سـوال شـد، فـرمـــــود:
وسعت منزل و زیادى دوستان .
بخیل و حسود
عن الرّضا علیه السلام: لیـس لِبخیل راحَه، ولا لِحَسـُود لذه ، وَلا لِملـوک وَفـاء، وَلا لِکَذوب مُــروّه
امام رضا علیه السلام فرمود:
بخیل را آسایشى نیست ، و حسود را خوشى و لذتى نیست ، و پادشاهان را وفایى نیست ، و دروغگو را مروت و مردانگى نیست.
منبع: سایت تبیان
 |  |  |  |  |  |
